ବର୍ତ୍ତମାନ ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରର ନବମ ମାସ ଚାଲିଛି, ଯାହା ଡିସେମ୍ବର 19 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ। ପୁରାଣରେ ଅଗ୍ରଙ୍କୁ ଏକ ପବିତ୍ର ମାସ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ଏହା ହେଉଛି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କର ପ୍ରିୟ ମାସ। ତେଣୁ ମାର୍ଗଶିର ମାସରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ କଦଳୀ ଗଛକୁ ପୂଜା କରିବାର ପରମ୍ପରା କୁହାଯାଇଛି।ପୁରାଣ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସରେ ମଧ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ବା ଗଛକୁ ପୂଜା କରିବାର ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ବାସସ୍ଥାନ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିବା ଏହି ଗଛଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କଦଳୀ ଗଛ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମାନିତ। ତେଣୁ କଦଳୀ ମୂଳରେ ପୂଜା କରିବା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ବହୁତ ଖୁସି କରେ।
ଏକ କଦଳୀ ଗଛକୁ ପୂଜା କରିବା ବୃହସ୍ପତି ଗ୍ରହ ସହିତ ଜଡିତ ଭଲ ଫଳାଫଳ ଦେଇଥାଏ। ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ କାହିଁକି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ କଦଳୀ ଗଛ ଏତେ ପବିତ୍ର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଜିନିଷ। କଦଳୀ ଗଛର ପୂଜା ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରେ। ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରକୃତ ଦେବତା ଗୁରୁ ବୃହସ୍ପତି କଦଳୀ ଗଛରେ ରୁହନ୍ତି, ଯାହାଫଳରେ ଏହା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ।
ତେଣୁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ପରେ ଭକ୍ତମାନେ କଦଳୀ ମୂଳରେ ଫୁଲ, ଚନ୍ଦନ ଓ ପାଣି ଦେଇ କଦଳୀ ଉପାସନା କରନ୍ତି। ଗତ ମାସ ଅର୍ଥାତ୍ 21 ନଭେମ୍ବରରେ ଦେବ ଗୁରୁ ବୃହସ୍ପତିଙ୍କ ରାଶିଫଳ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି। ବୃହସ୍ପତି ମକର ରାଶି ଛାଡି କୁମ୍ଭରେ ପ୍ରବେଶ କରିଛନ୍ତି। ତେଣୁ, ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ ଏହି ପୂଜା ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ପୁରାଣରେ ଦୁର୍ବାସା ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ରୋଧିତ ଥିଲେ। ସେ ଋଷି ଅମରେଶଙ୍କ ଝିଅ କାନ୍ଦାଲିଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ।
ଥରେ ଝିଅ ଦୁର୍ଭାସାଙ୍କ ଆଦେଶ କାନ୍ଦାଲୀରୁ ଅବମାନନା ହେଲା। ଏହି କାରଣରୁ ସେ କାନ୍ଦାଲୀଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ କ୍ରୋଧିତ ହେଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଗ୍ରାସ କରିବାକୁ ଅଭିଶାପ ଦେଲେ। ଅଭିଶାପ ଯୋଗୁଁ କାନ୍ଦାଲି ପାଉଁଶରେ ପରିଣତ ହେଇଗଲେ। ପରେ ୠଷି ମଧ୍ୟ ଏହି ଘଟଣାରେ ଦୁଖିତ ହୋଇଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ କାନ୍ଦାଲୀଙ୍କ ପିତା ଋଷି ଅମରେଶ ଆସିଲେ, ତାଙ୍କ ଝିଅ ପାଉଁଶ ହୋଇଯିବା ଦେଖି ସେ ବହୁତ ଦୁଖିତ ହେଲେ। ତା’ପରେ ଋଷି ଦୁର୍ବସା କାନ୍ଦାଲୀର ପାଉଁଶକୁ ଏକ ଗଛରେ ପରିଣତ କଲେ ଏବଂ ଏକ ଉପାସନା ଦେଲେ ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନଠାରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୂଜାପାଠ ଓ ରୀତିନୀତିରେ ଏହାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିବ।
ଏହିପରି ଭାବରେ କଦଳୀ ଗଛ ଜନ୍ମ ହେଲା ଏବଂ କଦଳୀ ଫଳ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୂଜାର ପ୍ରସାଦ ହେଲା ଗଛଟି ସମ୍ମାନଜନକ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପାଇଲା। ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଜିନିଷଗୁଡିକ ନୀରବତାର ଉପବାସକୁ ପାଳନ କରି ଏହି ମାସରେ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ପୂର୍ବରୁ ଏକାଦଶୀ କିମ୍ବା ଗୁରୁବାର ଦିନ ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ। ଏହା ପରେ, ଯେଉଁଠାରେ କଦଳୀ ଗଛ ଅଛି, ଏହାକୁ ପ୍ରଣାମ କରି ପାଣି ଦିଅନ୍ତୁ।ମନେରଖନ୍ତୁ ଯେ ଯଦି ଘରର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଏକ କଦଳୀ ଗଛ ଲଗାଯାଏ, ତେବେ ସେଥିରେ ପାଣି ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ। ବାହାରେ କେବଳ କଦଳୀ ଗଛକୁ ପାଣି ଦିଅନ୍ତୁ। କଦଳୀ ଗଛରେ ହଳଦୀ ଗୁଣ୍ଡ, ଡାଲି ଏବଂ ଗୁଣ୍ଡ ପକାନ୍ତୁ। ଅକ୍ଷତ ଏବଂ ଫୁଲ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ କଦଳୀ ଗଛକୁ ବୁଲାନ୍ତୁ ଏବଂ କ୍ଷମା ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତୁ।
